matchpoint

3 Μαρτίου, 2009

Ο Μάνος, ο Πάγκαλος και… η ουρά του παγονιού!

Filed under: Evolutionary biology — Takis Michas @ 1:36 μμ

ID: 1622714
Εντυπο: 2
Ημ/νία: 28/02/2009
Σελ.: 15
Κατηγορία: Η πάλη του σπέρματος

Ο Μάνος, ο Πάγκαλος και… η ουρά του παγονιού!

«Εξυπνοι πολιτικοί, θα μπορούσαν να είχαν φτάσει πολύ ψηλά αν ήταν πιο προσεκτικοί» σχολίαζε ο οδηγός του ταξί που με έφερνε στην εφημερίδα, ακούγοντας την εβομαδιαία ραδιοφωνική εκπομπή των δύο πολιτικών. Υπερβολική ίσως η άποψη του οδηγού, όμως η εκτίμηση ότι ο Μάνος και ο Πάγκαλος ακολουθούσαν πάντοτε μια στρατηγική «υψηλού ρίσκου» είναι αρκετά διαδεδομένη στην κοινωνία.

Ομως οι δύο πολιτικοί δεν είναι τα μόνα έμβια όντα που υιοθετούν μια συμπεριφορά «υψηλού ρίσκου» -δηλαδή μια συμπεριφορά που εκ πρώτης όψεως επιβάλλει μεγάλο κόστος στον φορέα της. Μια άλλη περίπτωση είναι η ουρά του αρσενικού παγονιού. Οταν το παγόνι ανοίγει την ουρά του, μπορεί να είναι πολύ όμορφο αλλά είναι και πολύ εμφανές για τους θηρευτές του. Επίσης η μεγάλη του ουρά αναμφίβολα το καθιστά δυσκίνητο και εύκολη λεία των αρπακτικών. Τα ίδιο ισχύει και για τα μεγάλα και βαριά κέρατα των αρσενικών ελαφιών. Είναι εντυπωσιακά, όμως εμποδίζουν την ταχεία διαφυγή τους από τους θηρευτές -επιπλέον μπορούν να μπλεχτούν σε χαμηλά κλαδιά δένδρων και έτσι να δυσχεράνει ακόμα περισσότερο η διαφυγή τους.

Ποιοι είναι λοιπόν οι λόγοι για τους οποίους η φύση επέτρεψε την επιβίωση τέτοιων ριψοκίνδυνων χαρακτηριστικών -όπως η πολιτική συμπεριφορά των δύο πολιτικών, οι μεγάλες ουρές των παγονιών και τα μεγάλα κέρατα των ελαφιών;

Την απάντηση στο ερώτημα αυτό τη χρωστάμε στους μεγάλους Ισραηλινούς βιολόγους Αμοτζ και Αβισαγκ Ζαχάβι που διατύπωσαν τη λεγόμενη «Αρχή της Μειονεξίας» (the Handicap Principle). Σύμφωνα με αυτήν, όλα τα προαναφερθέντα μειονεκτήματα λειτουργούν ως σήματα, ως διαφήμιση των γονιδίων του φορέα (Α.& Α. Ζαχάβι «Η Αρχή της Μειονεξίας», εκδ. «Κάτοπτρο»).

Το μήνυμα π.χ. που στέλνει το αρσενικό παγόνι με την πλουμιστή ουρά είναι:

«Κατάφερα να επιβιώσω παρά το γεγονός ότι έχω μια τεράστια ουρά, άρα είμαι πιο ικανός και κατά συνέπεια πιο ελκυστικός από τα άλλα παγόνια».

Πρόκειται με άλλα λόγια για «εθελούσια μειονεκτήματα», παρόμοια με αυτά που επιβάλλονται στους ισχυρότερους παίκτες σε παιχνίδια ή αθλήματα -όπως η αφαίρεση της βασίλισσας του ισχυρότερου σε μια παρτίδα σκάκι ή η βαθμολογία με την οποία ξεκινά ο πλέον έμπειρος παίκτης του γκολφ. Το εθελούσιο μειονέκτημα αποδεικνύει, πέρα από κάθε αμφιβολία, ότι η επικράτηση του νικητή οφείλεται στη δεξιότητά του και όχι στον παράγοντα τύχη. Η ουρά του παγονιού και τα κέρατα του ελαφιού δεν είναι απλά μειονεκτήματα αλλά εθελούσια μειονεκτήματα. Τους επιτρέπουν να διαφημίζουν την ποιότητά τους.

Αυτό που είναι ουσιαστικό είναι το γεγονός ότι τα «μειονεκτήματα» πρέπει να είναι πραγματικά, δηλαδή να επιβάλλουν πραγματικό κόστος στον φορέα τους προκειμένου να είναι αξιόπιστα:

«Αν», γράφει ο καθηγητής Εξελικτικής Βιολογίας Geofrey Miller, «οι μεγάλες φανταχτερές ουρές των παγονιών ήταν εύκολο να αναπτυχθούν και να διατηρηθούν και αν ήσαν ελαφρές στη μεταφορά τους, τότε κάθε γέρικο παγόνι θα μπορούσε να έχει ανεξάρτητα από το πόσο κακεχτικό, πεινασμένο ή γεμάτο παράσιτα ήταν. Αν η ουρά δεν εμπεριείχε κόστος για τον φορέα της, δεν θα εμπεριείχε καμιά πληροφορία σχετικά με τις ικανότητές του».

Η πολιτική στρατηγική «υψηλού ρίσκου» των δύο πολιτικών πληροί τα προαναφερθέντα κριτήρια: Συνεπαγόταν πάντοτε πραγματικό κόστος στον φορέα της. Οταν ο Μάνος στενοχώρησε τον Κωστάκη τον Μέγα γνώριζε ότι το διακύβευμα ήταν το μέλλον του στη Ν.Δ. Οταν ο Πάγκαλος στενοχώρησε με τη σειρά του την αυτής εξοχότητα Μάργκαρετ Ολμπράιτ (περίοδος Οτσαλάν) ήξερε ότι έλεγε πιθανώς το οριστικό μπάι-μπάι σε οποιεσδήποτε ελπίδες είχε για υψηλότερα αξιώματα σε μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ.

Η λογική λοιπόν της αυτοδιαφήμισης των γονιδίων εξηγεί την υιοθέτηση της στρατηγικής «υψηλού ρίσκου» από έναν οργανισμό. Η ύπαρξη υγιών και γερών γονιδίων με τη σειρά της ελκύει το άλλο φύλο. Συνεπώς, αυτά τα χαρακτηριστικά και οι συμπεριφορές αυξάνουν τις πιθανότητες αναπαραγωγής των γονιδίων του φορέα στις επόμενες γενιές.

Από την εξελικτική σκοπιά λοιπόν η πολιτική συμπεριφορά του Μάνου και του Πάγκαλου είναι ριψοκίνδυνη μόνο αν ιδωθεί μέσα στο στενό πλαίσιο της πολιτικής αρένας. Αν, αντιθέτως, ιδωθεί μέσα από το πολύ πιο γενικευμένο πλαίσιο της βιολογικής εξέλιξης τότε η εικόνα αλλάζει ριζικά. Σε αυτό το επίπεδο, αποτελεί μια πολύ επιτυχημένη στρατηγική αναπαραγωγής των γονιδιακών τους αντιγράφων -όπως ακριβώς και η ουρά του παγονιού ή τα κέρατα του ελαφιού…

Η απόδειξη; Ο Θόδωρος έχει πέντε παιδιά και ο Στέφανος άλλα πέντε!!!

Κάρολος

Μπορείτε να στέλνετε τα σχόλιά σας στο karolos@enet.gr


Συντάκτης: ΚΑΡΟΛΟΣ
Πηγή: 2
Στήλη: Η πάλη του σπέρματος

Επιβιώνουν οι «φουσκωτοί»;

Filed under: Evolutionary biology — Takis Michas @ 1:34 μμ

ID: 1620896
Εντυπο: 2
Ημ/νία: 21/02/2009
Σελ.: 15
Κατηγορία: Η πάλη του σπέρματος

Επιβιώνουν οι «φουσκωτοί»;

15

Ορισμένοι έχουν επιφυλάξεις σχετικά με τις πολιτικές συνέπειες των θεωριών του Δαρβίνου διότι ταυτίζουν την θεωρία της «φυσικής επιλογής» με την «επιβίωση του ισχυροτέρου». Και από την στιγμή που ισχύει αυτό τότε ανοίγει ο δρόμος για την νομιμοποίηση του «δικαίου του ισχυροτέρου», του «νόμου της ζούγκλας», του «ο θάνατός σου, η ζωή μου» και για άλλα παρεμφερή χαριτωμένα.

Αναμφίβολα ο μηχανισμός της φυσικής επιλογής είναι το κεντρικό σημείο της εξελικτικής θεωρίας. Ομως ο μηχανισμός της φυσικής επιλογής δεν οδηγεί κατ’ ανάγκη στην επικράτηση του «ισχυροτέρου». Οδηγεί στην επικράτηση του πιο «κατάλληλου» ή «ευπροσάρμοστου», που είναι κάτι το εντελώς διαφορετικό.

Σε έναν πληθυσμό η κάθε γενιά παρουσιάζει μια ποικιλομορφία φυσικών χαρακτηριστικών. Αλλα από αυτά είναι κληροδοτημένα από την προηγούμενη γενιά και άλλα είναι το αποτέλεσμα τυχαίων μεταλλάξεων του γενετικού υλικού. Η θεωρία της φυσικής επιλογής λέει ότι οι οργανισμοί που θα μεταφέρουν τα γονίδιά τους στις επόμενες γενιές, είναι αυτοί των οποίων τα χαρακτηριστικά βοηθούν στην επιβίωση και την αναπαραγωγή τους. Οπως γράφει ο κορυφαίος βιολόγος Ernst Mayr «τα άτομα με τη μεγαλύτερη πιθανότητα να επιβιώνουν και να αναπαράγονται επιτυχώς είναι και τα καλύτερα προσαρμοσμένα λόγω του ότι κατέχουν έναν ιδιαίτερο συνδυασμό γνωρισμάτων». Οπως τονίζει ο Mayr, αυτό που ο Δαρβίνος ονόμασε φυσική επιλογή είναι στην πραγματικότητα μια διαδικασία εξάλειψης: γεννήτορες της επόμενης γενιάς γίνονται τα άτομα εκείνα μεταξύ των απογόνων των γονιών τους τα οποία επιβιώνουν είτε τυχαία είτε επειδή κατέχουν χαρακτηριστικά που τα καθιστούν ιδιαίτερα καλά προσαρμοσμένα στις επικρατούσες περιβαλλοντικές συνθήκες. (Ernst Mayr, «Τι είναι η εξέλιξη», Εκδ. Κάτοπτρο).

Ομως αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη την επιβίωση του ισχυροτέρου. Ας υποθέσουμε ότι ξαφνικά λόγω μιας τυχαίας μεταλλαγής στο γενετικό υλικό εμφανίζεται μεταξύ του πληθυσμού μας ένα άτομο -ας τον πούμε Χάρη- το οποίο δεν αισθάνεται την ίδια αποστροφή στα ανθρώπινα απόβλητα όπως οι υπόλοιποι. Ο Χάρης ζει στους υπονόμους και καμιά φορά τρέφεται από ακαθαρσίες. Κατά τα άλλα ο Χάρης έχει σώμα μποντιμπιλντερά και γενικώς «γ… και δέρνει». Με άλλα λόγια έχει όλα τα προσόντα για να θριαμβεύσει στη μάχη για την «επιβίωση του ισχυροτέρου», σωστά; Αμ δε! Το πρόβλημα είναι ότι ο Χάρης θα είχε περίπου μηδενικές πιθανότητες να αφήσει απογόνους. Μπορείτε να φανταστείτε μια κοπέλα που θα δεχόταν να βγει μαζί του για μια ρομαντική βόλτα στους υπονόμους, ή να πάει το καλοκαίρι μαζί του για βραδινό μπάνιο στους βόθρους;

Η φυσική λοιπόν επιλογή δεν πρόκειται να ευνοήσει τον Χάρη. Ομως αυτό δεν σημαίνει ότι ο Χάρης είναι λιγότερο «ισχυρός» από τους υπόλοιπους. Σημαίνει απλά ότι το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό με το οποίο τον προίκισε η φύση -δηλαδή η έλξη που αισθάνεται για τα απόβλητα- δεν είναι κατάλληλο για το συγκεκριμένο περιβάλλον στο οποίο ζει. Αν ο Χάρης ήταν αλογόμυγα, τότε αυτό το χαρακτηριστικό θα του παρείχε μια ζηλευτή θέση μεταξύ των ομοειδών του. Το περιβάλλον είναι εκείνο που επιλέγει ποιο χαρακτηριστικό είναι κατάλληλο – και αυτό, όπως έδειξε το προηγούμενο παράδειγμα, δεν είναι πάντοτε η ισχύς.

«Ο ικανός», γράφει ο Ποταμιάνος, «δεν είναι κατ’ ανάγκη αυτός με τα φουσκωτά μπράτσα ή με το επιβλητικό παράστημα συνοδευόμενο και από το ανάλογο εξουσιαστικό ύφος, παρά είναι αυτός που… «θηλυκώνει» όσο καλύτερα γίνεται. Η προσαρμοστική ικανότητα είναι εντέλει σαν το κλειδί στην κλειδαριά. (Θα πρέπει να φανταστούμε) τα άτομα που ανήκουν στο ίδιο είδος πώς εισχωρούν σαν όλο και πιο ταιριαστά κλειδιά μέσα στις κλειδαριές που είναι οι οικολογικές εστίες τους» (Δ. Ποταμιάνος, «Ενικός-Πληθυντικός», Εκδ. Καστανιώτης).

Επίσης και στις μεγάλες αλλαγές που συντελέστηκαν στο ζωικό βασίλειο λόγω τυχαίων περιστατικών (καταστροφών κ.λπ.) κατά τη διάρκεια των εκατομμυρίων ετών της εξέλιξης, η ισχύς φαίνεται να έπαιξε μικρό ρόλο στην επιβίωση. Η πιο γνωστή τέτοια μαζική καταστροφή αφορά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων στο τέλος της εποχής του Κρητιδικού πριν από 65 εκατομμύρια έτη που προκλήθηκε, πιθανότατα, από την πρόσκρουση ενός αστεροειδούς στη Γη. Στην καταστροφή επέζησαν οι χελώνες και οι σαύρες – ζώα τα οποία μάλλον δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν ισχυρότερα των δεινοσαύρων.

«Χρειάστηκε ένας αιώνας», γραφει ο Kay, «για να γίνουν κατανοητά τα μαθηματικά των ιδεών του Δαρβίνου. Εν τω μεταξύ η σύγχυση της φράσης «η επιβίωση του πιο δυνατού» οδήγησε στην εσφαλμένη πεποίθηση ότι η εξέλιξη ήταν μια διαδικασία συνεχούς βελτίωσης η οποία είχε και ηθικές συνέπειες και δικαιολογούσε απόψεις για φυλετική ανωτερότητα και ευγονικές πολιτικές». (John Kay, «Η αλήθεια για τις αγορές», Εκδ. Κριτική).

Μπορείτε να στείλετε τα σχόλιά σας στο karolos@enet.gr

Κάρολος

Πηγή: 2

Τα ξαδελφια και ο ..Αγιοσ Βαλεντινος!

Filed under: Evolutionary biology — Takis Michas @ 1:32 μμ

ID: 1618973
Εντυπο: 2
Ημ/νία: 14/02/2009
Σελ.: 15
Κατηγορία: Η πάλη του σπέρματος

Τα …ξαδέλφια και ο Αγιος Βαλεντίνος

15

Αν πάτε σήμερα σε ένα ζωολογικό κήπο και ρωτήσετε τον ξάδελφό σας τον ουραγκοτάγκο της νοτιοανατολικής Ασίας (με τον οποίο μοιράζεστε το 96,4% του DNA) πώς σκοπεύει να γιορτάσει την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, θα σας κοιτάξει με ένα βλέμμα γεμάτο απορία δείχνοντας έτσι ότι δεν καταλαβαίνει για ποιο πράγμα μιλάτε.

Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί αν μετά υποβάλετε την ίδια ερώτηση στον ακόμα πιο στενό συγγενή σας, τον γορίλα (με τον οποίο μοιράζεστε 97,7% του DNA). Τέλος, στην απόγνωσή σας θα στραφείτε στον πρώτο σας ξάδελφο τον χιμπαντζή (με τον οποίο μοιράζεστε 98,4% του DNA) για να τον ρωτήσετε πώς θα περάσει τη μεγάλη αυτή γιορτή των ερωτευμένων. Ομως και αυτός θα αντιδράσει με την ίδια αδιαφορία -αν φυσικά δεν σας βάλει τις φωνές για το γεγονός ότι του διακόψατε την ανάπαυση με τις παραξενιές σας.

Η αντίδραση αυτή των ξαδελφών σας θα είναι απολύτως κατανοητή. Οχι μόνο για τα μεγάλα πιθηκοειδή, αλλά για όλα τα θηλαστικά, η σημασιολογία της γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου δεν έχει κανένα νόημα: Οι συνήθειες, τα ήθη και οι κανόνες που συγκροτούν την ανθρώπινη σεξουαλικότητα διαφέρουν ριζικά απ’ αυτές όχι μόνο των μεγάλων πιθηκοειδών, αλλά και των υπολοίπων θηλαστικών του πλανήτη μας.

Ας δούμε αυτές τις διαφορές όπως τις περιγράφει ο γνωστός φυσιολόγος Jared Diamond στο βιβλίο του «Γιατί το σεξ είναι διασκέδαση» (εκδ. «Κάτοπτρο»).

* Τα περισσότερα θηλαστικά δεν ζουν ως μια πυρηνική οικογένεια που συνίσταται από ένα ενήλικο αρσενικό και ένα ενήλικο θηλυκό. Σε πολλά είδη θηλαστικών τόσο τα ενήλικα αρσενικά όσο και τα ενήλικα θηλυκά είναι μονήρη και συναντιούνται μόνο για να συνουσιαστούν. Αντίθετα, μεταξύ των ανθρώπων οι περισσότεροι άνδρες και γυναίκες καταλήγουν σε μια μακρόχρονη σχέση, την οποία η κοινωνία αναγνωρίζει ως συμβόλαιο («γάμος») με αμοιβαίες υποχρεώσεις.

* Συνήθως τα αρσενικά δεν παρέχουν καμιά φροντίδα στους απογόνους τους. Η μοναδική τους συνεισφορά στους απογόνους και την προσωρινή τους σύντροφο είναι το σπέρμα τους. Ακόμα και στα πιο κοινωνικά είδη θηλαστικών -όπως τα λιοντάρια, οι λύκοι, οι χιμπαντζήδες- κανένα ενήλικο αρσενικό δεν δείχνει να αναγνωρίζει κάποια συγκεκριμένα νεογνά ως δικά του. Μεταξύ των ανθρώπων, αντίθετα, η γονική φροντίδα παρέχεται συνήθως τόσο από τους άνδρες όσο και από τις γυναίκες.

* Το σεξ στα κοινωνικά θηλαστικά γίνεται δημοσίως υπό τα βλέμματα των άλλων μελών του κοπαδιού. Κανείς συνουσιαζόμενος δεν φαίνεται να ενοχλείται από την παρουσία άλλων μελών της ομάδας. Ακόμα και ορισμένα ζώα, όπως οι χιμπαντζήδες όπου καμιά φορά το αρσενικό και το θηλυκό σε κατάσταση οίστρου αποφασίζουν να πάνε στην Αράχοβα για το Σαββατοκύριακο μόνοι τους, όταν επιστρέψουν η θηλυκιά πιθανότατα θα κάνει δημοσίως σεξ με άλλους ενήλικους χιμπαντζήδες. Αντίθετα, μεταξύ των ανθρώπων τα παντρεμένα ζευγάρια συνήθως κάνουν σεξ ιδιωτικά και ενοχλούνται από την παρουσία άλλων συνανθρώπων.

**Τα ενήλικα θηλυκά των περισσότερων ειδών θηλαστικών χρησιμοποιούν διάφορους τρόπους -οπτικούς, οσφρητικούς, ακουστικούς, συμπεριφορικούς- για να ανακοινώσουν τη σύντομη φάση του αναπαραγωγικού τους κύκλου, κατά την οποία έχουν ωορρηξία και μπορούν να γονιμοποιηθούν. Αντίθετα, μεταξύ των ανθρώπων η ωορρηξία συνήθως αποκρύπτεται παρά κοινοποιείται.

* Τα θηλυκά επιζητούν το σεξ μόνο κατά τη διάρκεια αυτών των γόνιμων ημερών, ενώ κατά τις άλλες ημερές είναι σεξουαλικά μη ελκυστικά ή λιγότερο ελκυστικά για τα αρσενικά στο βαθμό που δεν εκπέμπουν προκλητικά σήματα, και απωθούν τις ερωτικές κρούσεις οποιουδήποτε αρσενικού. Στις ανθρώπινες κοινωνίες αντίθετα η σεξουαλική δεκτικότητα της γυναίκας διαρκεί και μετά την περίοδο της γονιμότητας, κάτι που έχει συνέπεια οι περισσότερες συνουσίες να πραγματοποιούνται κατά την περίοδο που δεν είναι κατάλληλη προς σύλληψη.

Το αστείο είναι ότι πολλές φορές καταδικάζουμε διάφορες μορφές ερωτικής συμπεριφοράς μεταξύ συνανθρώπων μας ως «ανώμαλες», χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι, ως είδος, την πιο «παρεκκλίνουσα» ερωτική συμεριφορά στη φύση την επιδεικνύουμε εμείς. Αυτό που εμείς θεωρούμε «φυσιολογική σεξουαλική συμπεριφορά» στα μάτια των συγγενών μας των περισσότερων άλλων θηλαστικών αποτελεί την πιο ακραία «ανωμαλία». Οπως γράφει ο Diamond:

«Ολα τα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης σεξουαλικότητας -οι μακροχρόνιοι σεξουαλικοί συνεταιρισμοί, η συν-γονικότητα, ο ιδιωτικός χαρακτήρας της σεξουαλικής πράξης, η συγκαλυμμένη ωορρηξία, η παρατεταμένη δεκτικότητα των γυναικών, το σεξ για διασκέδαση -αποτελούν αυτό που εμείς ως άνθρωποι θεωρούμε φυσιολογική σεξουαλικότητα. Μας διεγείρει, μας διασκεδάζει ή μας αηδιάζει να διαβάζουμε για τις σεξουαλικές συνήθειες των θαλάσσιων ελεφάντων, των μαρσιποφόρων ποντικών ή των ουραγκοτάγκων, των οποίων η ζωή διαφέρει τόσο πολύ από τη δική μας. Η συμπεριφορά τους μάς φαίνεται παράξενη. Ομως με βάση τα πρότυπα 4.300 υπόλοιπων ειδών θηλαστικών του κόσμου, ακόμα και με βάση τα πρότυπα των πιο κοντινών μας συγγενών, των μεγάλων πιθήκων (χιμπαντζήδες, μπόνομπο, γορίλες και ουραγκοτάγκοι) οι περίεργοι είμαστε εμείς».

Μπορείτε να στέλνετε τα σχόλιά σας στο karolos@enet.gr

Κάρολος

Συντάκτης: ΚΑΡΟΛΟΣ
Πηγή: 2
Στήλη: Η πάλη του σπέρματος
Θέμα: ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ

Filed under: Evolutionary biology — Takis Michas @ 1:29 μμ

ID: 1617090
Εντυπο: 2
Ημ/νία: 07/02/2009
Σελ.: 15
Κατηγορία: Η πάλη του σπέρματος

Πριν από 150 χρόνια

15

Φέτος γιορτάζουμε την επέτειο 150 ετών από την έκδοση του πιο σημαντικού ίσως βιβλίου που έχει γραφεί στην ιστορία της ανθρωπότητας: «Περί της Καταγωγής των Ειδών», του Αγγλου φυσιοδίφη Κάρολου Δαρβίνου. Ενώ άλλα σημαντικά βιβλία ερμηνεύουν την οικονομία, την πολιτική, τους φυσικούς νόμους κ.λπ., στόχος του βιβλίου του Δαρβίνου ήταν να απαντήσει επιστημονικά σε ένα πολύ πιο σημαντικό ερώτημα:

Ποιο είναι το νόημα της ζωής; Γιατί είμαστε αυτό που είμαστε;

Οι απαντήσεις που έδωσε ο Δαρβίνος δεν αφορούν μόνο τη φυσική μας ανατομία αλλά ακόμα και τους τρόπους συμπεριφοράς, τις συνήθειες και τη σκέψη μας. «Ολες οι προσπάθειες», γράφει ο διακεκριμένος ζωολόγος G.G.Simpson, «που έγιναν ώς το 1859 για να απαντηθεί το ερώτημα σχετικά με το νόημα της ζωής, είναι ανάξιες λόγου. Θα ήταν καλύτερο να τις αγνοήσουμε παντελώς».

Μέχρι τότε όλα τα ερωτήματα σχετικά με τη φύση του ανθρώπου ανήκαν αποκλειστικά στη δικαιοδοσία του Θεού. Με την έκδοση του βιβλίου του Δαρβίνου, ο Μεγαλοδύναμος εξαφανίστηκε από το προσκήνιο και την θέση του πήρε ο βιολόγος ο γενετιστής, ο παλαιοντολόγος, ο ανθρωπογεωγράφος, ο ζωολόγος. Φυσικά, οι αντιδράσεις ήσαν έντονες και συνεχίζονται και σήμερα, παρά το γεγονός ότι η επιστήμη τον δικαίωσε απόλυτα.

Οι αντιδράσεις στις απόψεις του Δαρβίνου τότε, όπως και τώρα, δεν οφείλονταν μόνο στο γεγονός ότι παραμέρισε τον Θεό από τα ανθρώπινα τεκταινόμενα. Εκανε και μια άλλη εξίσου αιρετική πράξη: Υποστήριξε ότι η μελέτη του ανθρώπου θα αποτελούσε εφεξής μέρος της μελέτης του ζωικού βασιλείου, γιατί δεν μπορείς να καταλάβεις τον άνθρωπο αν δεν καταλάβεις τα άλλα έμβια όντα -από τους στενούς συγγενείς του, όπως ο χιμπατζής μέχρι τους πολύ μακρινούς συγγενείς του, όπως ο σολομός. Και αυτή φυσικά η άποψη προκάλεσε -και προκαλεί- θύελλα αντιδράσεων μεταξύ όσων θεωρούν ότι υπάρχει μια ποιοτική διαφορά μεταξύ του ανθρώπου και των ζώων -ότι δηλαδή ο άνθρωπος έχει κάνει μια ουσιαστική «υπέρβαση», που τον έχει αποκόψει οριστικά από το ζωικό βασίλειο.

Η θεωρία του Δαρβίνου μπορεί να συνοψιστεί σε μία μόνο λέξη: Αναπαραγωγή. Αυτός είναι ο ένας και μοναδικός στόχος της ανθρώπινης ύπαρξης. Επιβιώνουμε για να αναπαράγουμε -η επιβίωση είναι το μέσο για την αναπαραγωγή και όχι το αντίστροφο. «Τα σώματά μας είναι απλές μηχανές επιβίωσης» γράφει ο γνωστός καθηγητής Βιολογίας Richard Dawkins, «αυτόματα οχήματα τυφλά προγραμματισμένα να αποθηκεύουν τα μόρια -γονίδια- που θα περάσουν στις επόμενες γενιές. («Το εγωιστικό γονίδιο», εκδ. «Τροχαλία»)

Η«πάλη του σπέρματος» και όχι η πάλη των τάξεων είναι ο μηχανισμός που εξηγεί τη βασανιστική πορεία μας, που ξεκίνησε πριν από χιλιάδες χρόνια και μας έφερε από τη σαβάνα της Αφρικής στα γραφεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις Βρυξέλλες.

Γιατί μας αρέσει η ζάχαρη; Γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό παιδοκτονιών το διαπράττουν οι θετοί γονείς; Γιατί οι άνδρες βρίσκουν ελκυστικές τις ξανθιές; Γιατί οι γυναίκες προτιμούν τους επιτυχημένους; Δικαιώνει ο δαρβινισμός την επιβίωση του ισχυρότερου; Οδηγεί η εξελικτική διαδικασία στον σοσιαλισμό ή στον φιλελευθερισμό; Είναι ο ρατσισμός φυσικό φαινόμενο; Γιατί υπάρχει οικογενειοκρατία στην πολιτική; Γιατί οι μουσικοί και οι τραγουδιστές έχουν περισσότερους ερωτικούς συντρόφους σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό; Γιατί οι άνθρωποι των πόλεων φοβούνται τα φίδια περισσότερο από τις πρίζες -παρότι πολύ περισσότεροι έχουν πεθάνει από τις πρίζες παρά από τα φίδια; Ποιο ήταν το πραγματικό νόημα της «Ιλιάδας»; Γιατί τρώμε «του σκασμού» στις γιορτές; Πού διαφέρει η ανδρική από τη γυναικεία ζήλια;

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα στα οποία η νέα αυτή στήλη αυτή θα προσπαθήσει να δώσει απαντήσεις τις επόμενες εβδομάδες και τους επόμενους μήνες. Πάντοτε, φυσικά, από τη σκοπιά της «πάλης του σπέρματος».

Μπορείτε να στέλνετε τα σχόλια σας στο: karolos@enet.gr

Δημιουργήστε ένα δωρεάν ιστότοπο ή ιστολόγιο στο WordPress.com.