Οι άνδρες προτιμούν τις ξανθιές από τη… λίθινη εποχή

ΞΕΛΙΚΤΙΚΟΙ βιολόγοι ερμηνεύουν στερεότυπες ανθρώπινες συμπεριφορές που κρατούν εδώ και χιλιάδες χρόνια

 

Του ΤΑΚΗ ΜΙΧΑ

Τι είναι η ανθρώπινη φύση εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο. Ομως σήμερα γνωρίζουμε δύο πράγματα: αυτό που είμαστε, οι σκέψεις και τα αισθήματά μας δεν είναι τα παράγωγα μόνο των εμπειριών μας και του περιβάλλοντος στο οποίο διαβιούμε.

Είναι επίσης το αποτέλεσμα των εμπειριών των προγόνων μας πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Ο εγκέφαλός μας σε μεγάλο βαθμό διαμορφώθηκε στο πλαίσιο των προσπαθειών που κατέβαλαν οι πρόγονοί μας να λύσουν το πρόβλημα της επιβίωσης και της αναπαραγωγής. Οπως συνοψίζει η γνωστή δαρβινίστρια Ελληνοαμερικανίδα βιολόγος Λήδα Κοσμίδη: «Το κρανίο μας στεγάζει τον εγκέφαλο του ανθρώπου της λίθινης εποχής».

Οι αλήθειες που θα προκύψουν σχετικά με την ανθρώπινη φύση δεν θα είναι κατ’ ανάγκη αρεστές, ηθικές ή «προοδευτικές».

Σε άρθρο τους στο γνωστό επιστημονικό περιοδικό «Psycholοgy Today» οι εξελικτικοί βιολόγοι Αλαν Μίλερ και Σατιόσι Κανσάγουα ερμηνεύουν ορισμένα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά: όπως ότι οι άντρες προτιμούν τις ξανθιές, ότι τα ζευγάρια που έχουν κορίτσια έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να χωρίσουν, ότι η ανδρική κλιμακτήριος είναι μύθος, ότι οι βομβιστές αυτοκτονίας είναι σχεδόν πάντοτε ανύπαντροι μουσουλμάνοι κ.ά.

Μύθοι και αλήθειες Οι άνδρες προτιμούσαν τις ξανθιές, γιατί το χρώμα των μαλλιών ήταν σημάδι νεότητας

1 Οι άνδρες προτιμούν τις ξανθιές

Πάντοτε -και όχι μόνο στην εποχή μας- οι άντρες προτιμούσαν τις ξανθιές. Στην αρχαία Ρώμη οι γυναίκες έβαφαν τα μαλλιά τους ξανθά. Στη μεσαιωνική Ιταλία οι ξανθιές ήταν συνώνυμες με τις όμορφες, όπως και στη σημερινή Αγγλία όπου η λέξη fair σημαίνει ταυτόχρονα ξανθός και όμορφος και δίκαιος. Ο λόγος για αυτή την προτίμηση οφείλεται στο συσχετισμό του ξανθού με τη νιότη.

Οι άντρες προτιμούν νέες γυναίκες διότι έχουν μεγαλύτερες αναπαραγωγικές ικανότητες. Οταν ένας άντρας ζευγαρώσει με μια νέα γυναίκα θα αφήσει περισσότερους απογόνους από το αν ζευγαρώσει με μία μεσήλικα. Το ξανθό μαλλί είναι σημάδι νιότης, καθώς αλλάζει δραματικά με τα χρόνια. Τα νεαρά κορίτσια με ξανθά μαλλιά όταν μεγαλώσουν γίνονται καστανές. Δεν είναι ίσως σύμπτωση ότι το ξανθό μαλλί εξελίχθηκε ιδιαίτερα στις σκανδιναβικές χώρες και στις άλλες χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Λόγω του ψύχους οι γυναίκες εκεί πάντοτε φορούσαν πολλά και βαριά ρούχα. Επρεπε λοιπόν να βρουν άλλο τρόπο να διαφημίζουν τη νιότη τους. Το ξανθό μαλλί ήταν η απάντηση.

Οι άντρες που προτιμούν τις ξανθιές υποσυνείδητα προσπαθούν να ζευγαρώσουν με νέες κοπέλες. Η ειρωνεία της τύχης είναι φυσικά ότι τίποτα απ’ αυτά δεν ισχύει πια. Οι γυναίκες σήμερα μπορούν να βάφουν τα μαλλιά τους. Ομως οι άντρες εξακολουθούν να ελκύονται παρ’ όλο που γνωρίζουν ότι η ξανθιά φίλη τους δεν είναι 20 χρόνων. Εξακολουθούν να βρίσκουν τις ξανθιές ελκυστικές διότι οι ψυχολογικοί μηχανισμοί στους οποίους υπακούουν -που διαμορφώθηκαν κατά τη διάρκεια των χιλιάδων ετών της εξέλιξης- τους κάνουν να αντιδρούν ακόμα και σήμερα όπως θα αντιδρούσαν στη λίθινη εποχή.

2 Οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους πολυγαμικοί

Η πολυανδρία είναι πολύ σπάνια, όμως η πολυγυνία ήταν μια πολύ διαδεδομένη πρακτική στη διάρκεια της ανθρώπινης εξέλιξης. Αυτό το γνωρίζουμε διότι οι άντρες είναι υψηλότεροι και πιο μεγαλόσωμοι από τις γυναίκες.

Μεταξύ των πρωτευόντων και μη, ο βαθμός πολυγυνίας σχετίζεται άμεσα με το βαθμό στον οποίο τα αρσενικά του είδους έχουν μεγαλύτερη σωματική διάπλαση από τα θηλυκά. Οσο πιο πολυγυνικό είναι το είδος τόσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά στο μέγεθος μεταξύ των δύο φύλων. Κατά μέσο όρο οι άντρες είναι κατά 10% ψηλότεροι και 20% βαρύτεροι από τις γυναίκες. Αυτό δείχνει ότι κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης εξέλιξης η πολυγυνία ήταν αρκετά διαδεδομένη μεταξύ των ανθρώπων.

Η πολυγυνία -σε σχέση με τη μονογαμία- δημιουργεί μεγαλύτερες διαφορές στην αναπαραγωγική ικανότητα μεταξύ των αρσενικών παρά μεταξύ των θηλυκών, διότι επιτρέπει σε λίγα αρσενικά να μονοπωλούν όλα τα θηλυκά μιας ομάδας. Μόνο τα μεγάλα και τα ψηλά αρσενικά μπορούν να έχουν ευκαιρίες ζευγαρώματος. Τα θηλυκά προτιμούν τους μεγάλους και ψηλούς άντρες που μπορούν να τους παρέχουν μεγαλύτερη προστασία από τα αρπαχτικά και από άλλα αρσενικά.

3 Οι περισσότερες γυναίκες ωφελούνται από την πολυγυνία, ενώ οι περισσότεροι άντρες από τη μονογαμία

Οταν σε μια κοινωνία υπάρχει ανισότητα πόρων μεταξύ των αντρών, οι περισσότερες γυναίκες ωφελούνται από την πολυγυνία. Μπορούν να μοιραστούν έναν πλούσιο. Το μισό, το ένα τέταρτο ή ακόμα και το ένα δέκατο ενός πλούσιου άντρα είναι πολύ καλύτερο από έναν φτωχό άντρα. Ομως υπό καθεστώς μονογαμίας μόνο οι πιο επιθυμητές γυναίκες μπορούν να αποκτήσουν έναν πλούσιο άντρα -ενώ στο καθεστώς πολυγυνίας θα πρέπει να τον μοιραστούν με λιγότερο επιθυμητές γυναίκες.

Η κατάσταση είναι ακριβώς αντίστροφη για τους άντρες. Υπό καθεστώς μονογαμίας κάθε άντρας μπορεί να βρει μία γυναίκα. Φυσικά οι λιγότερο επιθυμητοί άντρες θα παντρευτούν λιγότερο επιθυμητές γυναίκες, αλλά αυτό είναι καλύτερο από το να μη ζευγαρώσουν καθόλου.

Οι άντρες στις μονογαμικές κοινωνίες ονειρεύονται να ζουν υπό καθεστώς πολυγυνίας. Αυτό που δεν κατανοούν είναι ότι πολυγυνία σημαίνει ότι οι άντρες που δεν είναι πολύ ελκυστικοί δεν πρόκειται να βρουν γυναίκα.

Οι περισσότεροι βομβιστές αυτοκτονίας είναι μουσουλμάνοι, όχι τόσο λόγω της θρησκείας τους όσο λόγω του σεξ

4 Οι περισσότεροι βομβιστές αυτοκτονίας είναι μουσουλμάνοι όχι τόσο λόγω της θρησκείας τους όσο λόγω του σεξ

Το γεγονός ότι οι περισσότεροι μουσουλμάνοι είναι βομβιστές αυτοκτονίας έχει λιγότερη σχέση με το Κοράνι και περισσότερη με το σεξ. Αυτό που διαφοροποιεί το Ισλάμ από τις άλλες μεγάλες θρησκείες είναι ότι επιτρέπει την πολυγυνία. Επιτρέποντας λοιπόν σε ορισμένους άντρες να μονοπωλούν πολλές γυναίκες η πολυγυνία δημουργεί έλλειψη γυναικών. Το γεγονός αυτό αυξάνει τις ανταγωνιστικές πιέσεις στους άντρες, ιδιαίτερα στους νέους και σ’ εκείνους που βρίσκονται χαμηλά στην κοινωνική ιεραρχία, με αποτέλεσμα οι νέοι άντρες να προσφεύγουν στη βία για να αποκτήσουν πρόσβαση στα θηλυκά.

Φυσικά η πολυγυνία από μόνη της δεν δημιουργεί βομβιστές αυτοκτονίας.Υπάρχουν κοινωνίες στην Αφρική και την Καραβαϊκή που είναι πολύ πιο πολυγυνικές από ό,τι τα μουσουλμανικά κράτη στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Και αυτά έχουν υψηλούς δείκτες βίας και εμφυλίων συρράξεων -όμως δεν έχουν βομβιστές αυτοκτονίας.

Η διαφορά μεταξύ των μουσουλμανικών και των άλλων κρατών όπου επικρατεί πολυγυνία είναι η υπόσχεση των 72 παρθένων που περιμένουν τον μάρτυρα του Ισλάμ στον Παράδεισο. Η προσδοκία των 72 παρθένων που περιμένουν ίσως να μην είναι ιδιαίτερη ελκυστική για όσους έχουν περάσει την εμπειρία του γάμου, όμως είναι αρκετά ελκυστική για όποιον έχει να αντιμετωπίσει τη σκληρή πραγματικότητα, ότι είναι ένας λούζερ στο παιχνίδι της αναπαραγωγής.

Αυτός ο συνδυασμός πολυγυνίας και της υπόσχεσης ενός μεγάλου χαρεμιού παρθένων δίνει τα κίνητρα σε πολλούς μουσουλμάνους να γίνουν βομβιστές αυτοκτονίας. Γι’ αυτό άλλωστε οι περισσότεροι βομβιστές είναι νέοι και όλοι σχεδόν ανύπαντροι.

Η ύπαρξη αγοριών μειώνει τις πιθανότητες χωρισμού των γονιών

5 Η ύπαρξη αγοριών μειώνει τις πιθανότητες χωρισμού των γονιών

Δημογραφικές έρευνες έχουν δείξει ότι τα ζευγάρια που έχουν τουλάχιστον ένα αγόρι έχουν σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να χωρίσουν σε σχέση με τα ζευγάρια που έχουν μόνο κόρες.

Στο βαθμό που η αξία του άντρα ως συντρόφου εξαρτάται από την κοινωνική θέση και τα πλούτη του -σε αντίθεση με τη γυναίκα που εξαρτάται από τη νιότη και τα κάλλη της- ο πατέρας θα πρέπει να διασφαλίσει ότι ο γιος θα κληρονομήσει τον πλούτο, την κοινωνική θέση και τη δύναμή του. Αντίθετα, ο πατέρας δεν μπορεί να κάνει πολλά για να διασφαλίσει ότι η κόρη του θα διατηρηθεί νέα ή ότι θα γίνει πιο όμορφη.

Γι’ αυτόν λοιπόν το λόγο η συνεχιζόμενη παρουσία (και επένδυση) του πατέρα είναι πιο σημαντική για τον γιο από ό,τι είναι για την κόρη. Η παρουσία του γιου εμποδίζει το χωρισμό και την εγκατάλειψη της οικογένειας από τον πατέρα περισσότερο από ό,τι η παρουσία των κοριτσιών. Οι γυναίκες, που το γνωρίζουν αυτό λένε διάφορες ψευτοφροϊδικές ανοησίες, όπως ότι τα κορίτσια είναι «κολλημένα» στον μπαμπά τους, για να αποτρέψουν αυτές τις εξελίξεις.

6 Οι όμορφοι γονείς κάνουν κορίτσια, οι πλούσιοι και ισχυροί αγόρια

Μία από τις πιο γνωστές θεωρίες στην εξελικτική βιολογία είναι των Τρίβερς-Γουίλαρντ: αν οι γονείς έχουν χαρακτηριστικά τα οποία μπορούν να κληροδοτήσουν στα παιδιά τους και αυτά τα χαρακτηριστικά ευνοούν περισσότερο τα αγόρια από ό,τι τα κορίτσια, τότε θα έχουν περισσότερα αγόρια. Αντίθετα αν οι γονείς έχουν χαρακτηριστικά τα οποία μπορούν να κληροδοτήσουν στα παιδιά τους και τα οποία ευνοούν τα κορίτσια, τότε θα έχουν κορίτσια.

Τα χαρακτηριστικά που ευνοούν τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια είναι εκείνα που μεγιστοποιούν τις αναπαραγωγικές πιθανότητές τους. Ομως αυτά είναι διαφορετικά στα δύο φύλα. Στους άντρες εκείνα τα οποία μετράνε είναι ο πλούτος και η κοινωνική θέση, στις γυναίκες, η ομορφιά και η νιότη. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με την υπόθεση των Τρίβερς-Γουίλαρντ, ότι οι πλούσιοι γονείς θα τείνουν να έχουν περισσότερα αγόρια στα οποία μπορούν να κληροδοτήσουν τα πλούτη τους, ενώ οι όμορφοι γονείς θα έχουν περισσότερα κορίτσια.

7 Η κλιμακτήριος των αντρών είναι -σε μεγάλο βαθμό- μύθος

Οι άνδρες πιστεύουν ότι περνάνε την κλιμακτήριό τους όταν πλησιάζουν τα πενήντα. Οχι ακριβώς. Οι περισσότεροι μεσήλικες περνάνε κλιμακτήριο όχι επειδή είναι μεσήλικες αλλά επειδή οι γυναίκες τους είναι μεσήλικες! Από τη σκοπιά της εξελικτικής ψυχολογίας τα αίτια της κλιμακτηρίου του άντρα θα πρέπει να αναζητηθούν στην εμμηνόπαυση και το τέλος της αναπαραγωγικής σταδιοδρομίας της γυναίκας τους. Αυτό έχει αποτέλεσμα την ανάγκη του άντρα να αναζητεί ξανά νεότερες γυναίκες. Ενας άνδρας 50 ετών που είναι παντρεμένος με μια γυναίκα 25 ετών δεν θα πάθει ποτέ του κλιμακτήριο, ενώ, αντίθετα, ένας πενηντάρης που είναι παντρεμένος με μια πενήνταρα θα την περάσει. Αυτό που είναι καθοριστικό λοιπόν δεν είναι η δική του ηλικία αλλά η ηλικία της γυναίκας του. Οταν ο μεσήλικας άντρας αγοράζει ξαφνικά ένα καμπριολέ, φοράει μοδάτα ρούχα ή προσπαθεί να βελτιώσει το σερβίς του στο τένις, αυτό δεν οφείλεται στο ότι προσπαθεί να ξαναβρεί τη νιότη του, αλλά ότι προσπαθεί να προσελκύσει νεαρές γυναίκες που θα αντικαταστήσουν τη μεσήλικα σύζυγό του.

Το σκάνδαλο Λεβίνσκι είναι η πιο τρανή απόδειξη ότι ο πολιτικός ρισκάρει τα πάντα για μια ερωτική σχέση

8 Είναι φυσικό ότι οι πολιτικοί ρισκάρουν τα πάντα για μια ερωτική σχέση (όμως μόνο αν είναι άντρες)

Το πρωί της 21ης Ιανουαρίου 1988 οι Αμερικανοί ξύπνησαν με το ερώτημα: «Καλά, ρίσκαρε όλη την πολιτική καριέρα του για πέντε λεπτά στοματικού σεξ;» φυσικά το ερώτημα αφορούσε τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον και την υπόθεση Λεβίνσκι. Ομως από τη σκοπιά ενός δαρβινιστή βιολόγου η ερώτηση αυτή δεν έχει νόημα: φυσικά και τα ρίσκαρε όλα αυτά διότι το κίνητρο της επιδίωξης πολιτικής ισχύος για τους άντρες ήταν πάντα η πρόσβαση σε μεγαλύτερο αριθμό θηλυκών και η μεγιστοποίηση της αναπαραγωγικής ικανότητάς τους. Η αναπαραγωγική επιτυχία είναι ο στόχος, η πολιτική είναι ένα από τα μέσα. Σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης Ιστορίας οι ισχυροί άντρες μπορεί να έκαναν ένα γάμο, όμως πάντοτε είχαν πολλαπλές ερωτικές σχέσεις (ερωμένες, παλλακίδες, σκλάβες κ.λπ.). Με τις γυναίκες τους αποκτούσαν κληρονόμους, με τις άλλες μπάσταρδους. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι ισχυροί αποκτούσαν πολλούς απογόνους -με αποκορύφωμα τον τελευταίο Μαροκινό αυτοκράτορα Μουλάι Ισμαήλ τον αιματοβαμμένο που άφησε 1.042 απογόνους!

Το να θέτει κανείς το ερώτημα γιατί ο πρόεδρος των ΗΠΑ ήθελε να κάνει σεξ με μια νεαρή γυναίκα είναι σαν να ρωτάς κάποιον που εργάστηκε σκληρά να αποκτήσει πολλά λεφτά, γιατί τα ξοδεύει. Το μόνο που διαφοροποιεί τον Κλίντον από άλλους ομολόγους του δεν είναι το τι έκανε, αλλά ότι αποκαλύφθηκε.

http://www.tmichas.wordpress.com

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 26/07/2007